"Vormgeving snakt naar grids" - historiek, systemen en uitzonderingen

Vormgeving, da's binnen en buiten de lijntjes kleuren

Break out of the grid

Hoe breng je rust, overzicht en harmonie in je vormgeving? Door gebruik te maken van grids: denkbeeldige horizontale en verticale lijnen waarop je alle elementen van een ontwerp uitlijnt. Grids duiken constant op in ons dagelijks leven. Denk maar aan de uitgebalanceerde kolommen in je ochtendkrant. Dat overzichtelijke metroplannetje tijdens je citytrip in Londen. Of zelfs de opbouw van die webshop die je onlangs bezocht (en waar je door de juiste positionering van de koopknop weer net iets te veel bestelde).

De rol van grids in vormgeving: een beetje geschiedenis

Midden jaren ’70 werd het grid een standaardonderdeel van de opleiding grafische vormgeving. Grids werden al snel in één adem genoemd met corporate communicatie. Als reactie hierop sloegen bepaalde ontwerpers in de jaren ’80 soms een meer organische richting in.

Vandaag de dag zijn grids nog altijd één van de basisprincipes van grafische vormgeving, maar zijn zeker geen verplicht stramien. Ze vormen wel een uitstekende leidraad voor uitgebalanceerde en bruikbare designs.

De meest voorkomende systemen

Manuscript grid: wordt gebruikt voor documenten, ebooks, presentaties…

Column grid: wordt gebruikt voor kranten en magazines

Modular grid: wordt gebruikt om veel elementen naast elkaar te tonen (in portfolio’s bijvoorbeeld)

Hierarchical grid: wordt gebruikt voor websites

Gewaagde vormgeving: durf buiten de lijntjes kleuren

Elementen van je ontwerp uitlijnen op een grid biedt houvast en structuur. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat niet elke pagina van een krant of magazine er anders uitziet. Grids maken vormgeving duidelijk, leesbaar en bruikbaar. Toch is het voor bepaalde ontwerpen nuttig om alle regeltjes overboord te gooien en elementen ‘buiten het grid’ te plaatsen.

Wanneer negeer je de denkbeeldige lijnen bij je opmaak?

Je wil bepaalde elementen in het oog laten springen
Je bent op zoek naar een meer organische en speelse look & feel
Je wil vooral emotie opwekken met je vormgeving

Letterlijk ‘buiten de lijntjes kleuren’ kan zowel subtiel als extreem. Het geeft je de nodige ruimte om bijvoorbeeld te experimenteren met typografie en 3D-effecten. Meer lezen over grids in grafische vormgeving? Verdiep je in boek ‘Making and Breaking The Grid’ van Timothy Samara.